Bağdat ile Erbil arasında süren petrol ihracatı krizinde ilerleme sağlandı. Taraflar, Federal Kürdistan Yönetimi bölgesinde üretilen petrolün Türkiye sınırındaki Fişhabur’da BOTAŞ’a teslim edilmesi ve resmi miktar hesabının Irak Devlet Petrol Şirketi SOMO tarafından Ceyhan Limanı’nda yapılması konusunda anlaştı. Günde 230 bin varil petrol Türkiye’ye ihraç edilecek.
Merkezi Irak yönetimi ile Federal Kürdistan Bölgesi Yönetimi arasında uzun süredir devam eden petrol ihracatı krizi, Bağdat’ın bölgede çalışanlara ödediği maaşları kesmesi ile karşılıklı suçlamalara dönüşmüştü. Bağdat ile Erbil arasında uzun süredir devam eden görüşmelerde önemli bir aşamaya gelindi.
Irak Bakanlar Kurulu’nun geçen ay olağanüstü bir toplantıda onayladığı yeni mutabakatla, iki taraf arasında aylardır süren müzakerelerde somut bir adım atılmış oldu. Anlaşmanın detaylarına göre, Erbil yönetimi, sahalarda üretilen petrolün günlük 230 bin varillik kısmını Irak devlet petrol şirketi SOMO aracılığıyla ihraç etmek üzere federal hükümete teslim etme teklifini kabul etti. Bu teslimata karşılık Irak Maliye Bakanlığı, üretilen her bir varil için petrol şirketlerine 16 dolar ödeme yapacak.
BOTAŞ’a teslim edilecek
Erbil merkezli Rûdaw ajansına konuşan Irak hükümetinden ismini vermeyen bir kaynak, petrol ihracatının yeniden başlaması için Kürt yönetimi ile varılan anlaşmanın yakın zamanda uygulamaya geçirileceğini belirtti. Yetkili, üzerinde anlaşılan mekanizmanın detaylarını paylaştı.
Buna göre, Kürdistan Bölgesi Hükümeti tarafından üretilen petrol, Türkiye sınırındaki Fişhabur kontrol noktasına kadar Kürdistan Bölgesi yetkililerinin sorumluluğunda olacak. Petrol burada, Türkiye’nin devlet enerji ve boru hattı şirketi BOTAŞ’a teslim edilecek.
Ancak anlaşmanın en kritik noktası, teslim edilen petrolün miktarının nerede ve kim tarafından teyit edileceğiydi. Kaynağın belirttiğine göre, Kürdistan Bölgesi Hükümeti’nin günlük olarak ne kadar petrol teslim ettiğinin resmi hesabı, Irak Petrol Pazarlama Şirketi (SOMO) tarafından sevkiyatın son durağı olan Ceyhan Limanı’nda yapılacak.
Varil başına 16 dolar
Anlaşmanın önündeki bir diğer büyük engel ise uluslararası petrol şirketlerinin mali haklarıydı. Irak bütçe yasasında yapılan değişikliğe göre, bu şirketlere üretim ve taşıma maliyetleri için varil başına geçici olarak 16 dolar ödenmesi kararlaştırıldı. Nihai maliyetlerin ise daha sonra atanacak bağımsız bir danışmanlık şirketi tarafından her bir şirket için ayrı ayrı belirleneceği ifade edildi.
Bölgedeki bir petrol şirketi yetkilisi, konuyla ilgili olarak, “Petrol ihracatı konusunda, varil başına 16 dolar belirlenmesi üzerine şirketlerle anlaşmaya varıldı. Geriye kalan tek konu iç piyasaya ayrılan üretimle ilgili ve bu konudaki görüşmeler sürüyor” dedi.
50 bin varil iç piyasaya sunulacak
Taraflar arasında 13 Ağustos 2025’te imzalanan mutabakat zaptı, petrolü Bağdat’a teslim etmesini, ancak iç ihtiyaçlar için günlük 50 bin varillik bir miktarı kendi bünyesinde tutmasını öngörüyordu. Bu çerçevede, Ceyhan’da sayım yapılması ve şirketlerle maliyetler konusunda uzlaşılması, petrol akışının yeniden başlaması için atılmış en somut adımlar olarak değerlendiriliyor.
